Nitelikli hırsızlık suçu Türk Ceza Kanunu’nun 142. Maddesinde düzenlenmiş olup hangi eylemlerin bu suça vücut vereceği gösterilmiştir. Hırsızlık suçu Madde 142’de ‘’ Zilyedinin rızası olmadan başkasına ait taşınır bir malı, kendisine veya başkasına bir yarar sağlamak maksadıyla bulunduğu yerden alan kimseye bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir.’’ Şeklinde yer almaktadır. Bu tanımdan hareketle nitelikli haller ise ‘’(1) Hırsızlık suçunun;


a) Kime ait olursa olsun kamu kurum ve kuruluşlarında veya ibadete ayrılmış yerlerde bulunan ya da kamu yararın veya hizmetine tahsis edilen eşya hakkında,
b) (Mülga: 18/6/2014-6545/62 md.)
c) Halkın yararlanmasına sunulmuş ulaşım aracı içinde veya bunların belli varış veya kalkış yerlerinde bulunan eşya hakkında,
d) Bir afet veya genel bir felaketin meydana getirebileceği zararları önlemek veya hafifletmek maksadıyla hazırlanan eşya hakkında,
e) Adet veya tahsis veya kullanımları gereği açıkta bırakılmış eşya hakkında,
f) (Mülga: 2/7/2012-6352/82 md.)
İşlenmesi hâlinde, üç yıldan yedi yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
(2) Suçun;
a) Kişinin malını koruyamayacak durumda olmasından veya ölmesinden yararlanarak,
b) Elde veya üstte taşınan eşyayı çekip almak suretiyle ya da özel beceriyle,
c) Doğal bir afetin veya sosyal olayların meydana getirdiği korku veya kargaşadan yararlanarak,
d) Haksız yere elde bulundurulan veya taklit anahtarla ya da diğer bir aletle kilit açmak veya kilitlenmesini engellemek suretiyle,
e) Bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle,
f) Tanınmamak için tedbir alarak veya yetkisi olmadığı halde resmi sıfat takınarak,
g) (…) büyük veya küçük baş hayvan hakkında,
h) (Ek: 18/6/2014-6545/62 md.) Herkesin girebileceği bir yerde bırakılmakla birlikte kilitlenmek suretiyle ya da bina veya eklentileri içinde muhafaza altına alınmış olan eşya hakkında, İşlenmesi hâlinde, beş yıldan on yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Suçun, bu fıkranın (b) bendinde belirtilen surette, beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda olan kimseye karşı işlenmesi halinde, verilecek ceza üçte biri oranına kadar artırılır.
(3) Suçun, sıvı veya gaz hâlindeki enerji hakkında ve bunların nakline, işlenmesine veya depolanmasına ait tesislerde işlenmesi halinde, beş yıldan oniki yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Bu fiilin bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, ceza yarı oranında artırılır ve onbin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur.
(4) (Ek: 6/12/2006 – 5560/6 md.) Hırsızlık suçunun işlenmesi amacıyla konut dokunulmazlığının ihlâli veya mala zarar verme suçunun işlenmesi halinde, bu suçlardan dolayı soruşturma ve kovuşturma yapılabilmesi için şikâyet aranmaz.
(5) (Ek: 18/6/2014-6545/62 md.) Hırsızlık suçunun işlenmesi sonucunda haberleşme, enerji ya da demiryolu veya havayolu ulaşımı alanında kamu hizmetinin geçici de olsa aksaması hâlinde, yukarıdaki fıkralar hükümlerine göre verilecek ceza yarısından iki katına kadar artırılır.’’ Olarak kanunda sayılmıştır.

Nitelikli Hırsızlık Suçunun Unsurları Nelerdir ?

Yukarıda sayılan maddedeki Tanımlardan anlaşılacağı üzere bir malın ait olunan kişiden izinsiz olarak alınması veya yer değiştirmesi gerekmektedir. Malın taşınır mal niteliğinde olması önemlidir. Hırsızlık suçlarında mühim olan zilyetlik esasıdır. Unsurları kısaca sıralayacak olursak:
-Başkasına ait bir mal olacak başka bir deyişle başkasının zilyetliğindeki bir mala karşı yönelmiş hareket olacak ,
-Mal taşınır nitelikte olacak,
-İzinsiz bir şekilde yer değiştirme veya alma eylemi bulunacak,
-Suç kanun Maddesinde sayılan hallerden biri vasıtasıyla işlenmiş olacak.

Nitelikli Hırsızlık Suçunun Cezası Nedir ?

Tanımdan hareketle akla gelecek ilk soru suçun cezasının ne olacağıdır. Hırsızlık suçu: Kamu kurumlarında veya ibadete ayrılmış yerlerde bulunan herhangi bir kimseye ait eşya hakkında veya kamu hizmetine özgülenmiş mallar hakkında ( md. 142/1-a),
Toplu taşıma araçlarında veya bunların duraklarında, varış veya kalkış yerlerinde (md.142/1-c),
Afet veya genel bir felaketin etkilerini önlemek veya azaltmak amacıyla hazırlanan mal hakkında (md.142/1-d),
Gelenek veya özgülenme veya kullanımları gereği açıkta bırakılmış eşya hakkında (md.142/1-e), işlenirse fail 3 yıldan 7 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Hırsızlık suçu;

Kişinin malını koruyamayacak durumda olmasından veya ölmesinden yararlanarak (md.142/2-a),
Elde veya üstte taşınan eşyayı çekip almak suretiyle ya da özel beceriyle (md.142/2-b),
Doğal bir afetin veya sosyal olayların meydana getirdiği korku veya kargaşadan yararlanarak (md.142/2-c),
Haksız yere elde bulundurulan veya taklit anahtarla ya da diğer bir aletle kilit açmak “veya kilitlenmesini engellemek” suretiyle (md.142/2-d),
Bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle (md.142/2-e),
Tanınmamak için tedbir alarak veya yetkisi olmadığı halde resmi sıfat takınarak (md.142/2-f),
Büyük veya küçük baş hayvan hakkında (md.142/2-g),
Herkesin girebileceği bir yerde bırakılmakla birlikte kilitlenmek suretiyle ya da bina veya eklentileri içinde muhafaza altına alınmış olan eşya hakkında (md.142/2-h), işlenirse fail hakkında 5 yıldan 10 yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Hırsızlık suçunun, bu fıkranın (b) bendinde belirtilen surette, beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda olan kimseye karşı işlenmesi halinde, verilecek ceza üçte biri oranına kadar artırılır.

Hırsızlık suçunun sıvı veya gaz hâlindeki enerji hakkında ve bunların nakline, işlenmesine veya depolanmasına ait tesislerde işlenmesi halinde, “5 yıldan 12 yıla kadar hapis cezasına” hükmolunur. Bu fiilin bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, “ceza yarı oranında artırılır” ve on bin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur (TCK md. 142/3).

Hırsızlık suçunun işlenmesi sonucunda haberleşme, enerji ya da demiryolu veya havayolu ulaşımı alanında kamu hizmetinin geçici de olsa aksaması hâlinde, yukarıdaki fıkralar hükümlerine göre verilecek ceza yarısından iki katına kadar artırılır. (md. 142/5)

Yargıtay 11. Ceza Dairesi’nin 24.12.2009 gün, 2009/12066 E. ve 2009/16721 K. kararında, ”Sanıkların, katılana ait internet bankacılığı şifresi ve cep telefonuna kısa mesaj olarak gelen işlem şifresini ele geçirip kullanarak, katılanın banka şubesindeki hesabından sanığın adına kayıtlı aynı bankanın bir başka şubesine havale yapmak suretiyle çekilen parayı paylaşmaktan ibaret sübutu kabul edilen eylemin; sanıkların kastının, katılana ait parayı rızası hilafına elde etmek olması nedeniyle, daha özel bir düzenleme getiren TCK m.142/2-e’de öngörülen bilişim sistemi kullanılarak hırsızlık suçunu oluşturduğu gözetilmeden, yazılı şekilde suç vasfında yanılgıya düşülerek, bilişim sisteminin kullanılması suretiyle haksız menfaat sağlama suçundan mahkumiyetlerine karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.’’ şeklinde hüküm tesis etmiştir. 

Nitelikli hırsızlık suçu ile ilgili İzmit’te bulunan uzman ceza avukatlarımızdan oluşan kadromuz ile Siyah Hukuk Danışmanlık olarak her zaman yanınızdayız.

Hırsızlık Suçu Cezayı Arttırıcı Neden ?

Hırsızlık suçuyla ilgili cezayı arttıran nedenlerin ne olduğu da kanunda açıkça gösterilmiştir. Bu bağlamda Madde 143’e göre ‘’Hırsızlık suçunun gece vakti işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.’’ Hükmü bulunmaktadır. Fail hırsızlık suçunu basit haliyle veya nitelikli haliyle işlediğinde suç gece vakti işleniyorsa verilecek ceza yarı oranında arttırılacaktır.

Yargıtay 2. Ceza Dairesi – Karar:2017/7757 kararına göre: ‘’Kolluk tutanağı içeriğine göre, suça sürüklenen çocukların 19.09.2009 tarihinde saat 23.45’te polislerce takip edilmeye başlandığının ve 20.09.2009 günü saat 02.30’da yakalandıklarının anlaşıldığı olayda, UYAP’tan alınan güneşin doğuş ve batış çizelgesine göre yaz saati uygulaması da dikkate alındığında, suç tarihinde gece vaktinin saat 19.08’de başlayıp ertesi gün saat 07.21’e kadar devam ettiğinin, bu suretle hırsızlık suçunun gece vakti işlendiğinin anlaşılması karşısında, suça sürüklenen çocuklar hakkında koşulları oluştuğu halde 5237 sayılı TCK’nın 143. maddesinin uygulanmaması hukuka aykırıdır.’’ şeklinde hüküm tesis edilmiştir.

Hırsızlık Suçu Cezayı Azaltıcı Neden Var mı ?

Hırsızlık Suçunda Malın Değerinin Azlığı: Hırsızlık suçu konusu malın değeri az ise faile verilen cezada indirim yapılabileceği gibi ceza vermekten de vazgeçilebilir (TCK m.145).