Bu yazımızda hakaret suçunun ne olduğunu, hangi sözlerin hakaret suçu kapsamında değerlendirileceğini ve hakaret içeren eylemimin cezasının ne olduğunu anlatacağız.

Günlük hayatta ya da haberlerde sıklıkla karşılaştığımız, hakaret veya hakaret suçu, kelime anlamı itibariyle bir kimseye, bir şeye karşı kullanılan küçültücü söz ya da aşağılayıcı, küçük düşürücü davranış anlamına gelmektedir. Günümüzde bu durum daha çok sosyal medya üzerinden yapılan eylemler olarak karşımıza çıkmaktadır. Çok geniş bir tür kapsamı olan bu suçun kanunda her haliyle düzenlenmesi mümkün değildir. O yüzden, bu türler konusuna göre farklı sonuçlar da doğurabilmektedir. Bu hususta ve diğer ceza hukuku kapsamına giren konularında bir avukata danışmanızı tavsiye ederiz.

HAKARET SUÇU NEDİR?

TCK’nın 125. Maddesinde Şerefe Karşı Suçlar başlığı altında düzenlenen Hakaret suçu;
Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat edilmesi veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldırılması olarak açıklanmıştır.

Madde metninden bu suçun iki şekilde işlendiği çıkmaktadır: a) Bir kimsenin, somut bir fiil ya da olgunun isnat edilmesi ile saygınlığına zarar verilmesi b) genel ve soyut bir söz yani sövme yahut davranışla bir kimsenin değersizleştirilmesi, rencide edilmesidir.

Bu suçun hukuki konusu kanun maddesinden de anlaşıldığı üzere bireyin kişilik hakları yani şereftir.

HAKARET SUÇUNUN CEZASI NEDİR?

Bu noktada yapılan hakaretin niteliğine bakılmaktır. Hakaretin niteliğine göre suçun cezasının alt ve üst sınırı değişmektedir.
Eğer hakaret suçu yukarıda anlatıldığı haliyle yani temel haliyle işlenmesi durumunda, mağdurunda şikayetine bağlı olarak 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezası veya adli para cezası ile cezalandırılır. Bu durumda mağdurun hakarete maruz kalması yahut hakareti öğrenmesinden itibaren 6 aylık bir şikayet süresi başlar. Bu süre içerisinde şikayet hakkını kullanmak zorundadır.
Hakaret içeren fiilin, mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenmesi halinde de fail, 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezası veya adli para cezası ile cezalandırılır.

HAKARET SUÇUNUN NİTELİKLİ HALLERİ NELERDİR?

 

Hakaret suçunun;
a) Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı,
b) Dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya
çalışmasından, mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranmasından dolayı,
c) Kişinin mensup bulunduğu dine göre kutsal sayılan değerlerden bahisle,
İşlenmesi halinde, cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz.

MAĞDURUN YÜZÜNE KARŞI EDİLMEYEN HAKARET SUÇ OLUŞTURUR MU?

Hakaret suçu, bazen mağdurun yüzüne karşı bazen de gıyabında işlenebilir. Bu durumda yasa koyucu, hakaret içeren eylemin en az 3 kişi tarafından öğrenebilecek şekilde gerçekleşmesini aramaktadır. Aksi halde suçun unsurlarında eksiklik olması sebebiyle hakaretin gerçekleşmediğini söyleriz.

CUMHURBAŞKANINA HAKARET SUÇU’NUN CEZASI NEDİR?

TCK’nın 299. Maddesinde düzenlenen Cumhurbaşkanına Hakaret suçu, 1 yıldan 4 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Hakaret içeren eylemin alenen yapılması durumunda ise verilecek ceza altıda biri oranında arttırılır.

HAKARET SUÇUNA İLİŞKİN YARGITAY KARARLARI

Katılanın sanığa göndermiş olduğu mesajda hakkını helal etmeyeceğine yönelik ifadesine sanığın “…bende hakkın varsa Allah rızası için etme, edersen şerefsizsin…” diyerek karşılık verdiğinin anlaşılması karşısında, isnadın şarta bağlı veya bir olasılık halinde dile getirildiği,hakaret etme kastıyla hareket edilmediği için sanığın beraatine, (Yargıtay 18.Ceza Dairesi, E.2015/11227 K:2016/14515)

“Yargılamaya konu somut olayda; sanığın, polis memuru olarak görev yapan müştekilere söylediği kabul edilen “siz kim oluyorsunuz, tutanak yapamazsınız” şeklindeki sözlerinin, müştekilerin onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmayıp, rahatsız edici, kaba ve nezaket dışı hitap tarzı niteliğinde olduğu, dolayısıyla hakaret suçunun unsurları itibari ile oluşmadığı gözetilmeden, sanığın beraatı yerine mahkûmiyetine karar verilmesini” bozmayı gerektiren bir sebep olarak görmüştür. (Yargıtay 18. Ceza Dairesi E. 2015/33059 K: 2016/14401)

Kamu görevlileri veya sivil vatandaşa yönelik her türlü ağır eleştiri veya rahatsız edici sözlerin hakaret suçu bağlamında değerlendirilmemesi, sözlerin açıkça, onur, şeref, ve saygınlığı rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnadını veya sövmek fiilini oluşturması gerekmektedir. Yargılamaya konu somut olayda; sanığın katılana gönderdiği “senin anneliğin annelik sayılmaz, allah belanı versin, kızımızı Darülacezeye yatıracağım”, “allahsız, senin yüzünden buz gibi evde kalıyoruz”, “başkasının evinde daha ne kadar oturacaksın gaspçı” şeklindeki mesajlarda geçen ifadeler bir bütün olarak değerlendirildiğinde, sanığın katılana yönelttiği sözlerin, kaba davranış niteliğinde olduğu, hakaret suçunun unsurlarının oluşmadığı gözetilmeden mahkumiyet kararı verilmesi” doğru bulmamış ve ilgili hükmün bozulmasına karar vermiştir. (Yargıtay 4.Ceza Dairesi E.2013/38057 K: 2014/32649)

Hakaret içeren sözler ya da davranışlar husunda ceza avukatı ile iletişime geçmenizi, ceza avukatınız yoksa mutlaka bir ceza avukatına danışmanızı tavsiye ederiz.