Kredi Dosya Masrafı İadesi

Bankalar kredi işlemi yapılması sonucunda kredi kullanan kişiden çeşitli adlar altın bazı ücretler talep ediyordu. Ancak, 2013 Kasım ayında çıkan “Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun” ile kredi işlemlerinde alınan masrafların bazıları “Haksız Şart” kapsamına girerek iadesi gündeme gelmeye başladı.

İlgili yasanın 5 maddesinde Haksız Şart, “…Tüketiciyle müzakere edilmeden sözleşmeye dâhil edilen ve tarafların sözleşmeden doğan hak ve yükümlülüklerinde dürüstlük kuralına aykırı düşecek biçimde tüketici aleyhine dengesizliğe neden olan sözleşme şartlarıdır…” şeklinde tanımlanmıştır.

Bu tanımlama işleminden sonra, bankaların kredi sözleşme maddelerinin bazıları (özellikle 2014 Ekim ayından önce düzenlenen) haksız şart içerisinde kabul edilerek, tüketiciye belirli bir kısmının iade edilmesi yönünde kararlar verildi.

Bankaların almış oldukları her masraf aslında dosya masrafı içerisinde değildir. Ayrıca, 2014 Ekim ayında yürürlüğe giren, “Tüketiciden Alınacak Ücretlere İlişkin Yönetmeliğine” kadar dosya masrafı ve alınabilecek ücretlerin tanımı net olarak yapılmadığı için, bankalarında dosya masrafı kalemleri farklılıklar göstermekteydi. (Tüketici Hakem Heyetlerinin kararlarındaki farklılıklar da bir yerde bu bankalardaki uygulama farklılıklarından kaynaklanıyordu.)

Dosya masrafı, bankanın sizden faiz ve kâr payı dışında “kendisi” için almış olduğu tüm masraf ve komisyonlar olarak kabul edilmektedir. Ancak buradaki ayrım, kendisi için almış olduğu yani, alınan ekspertiz ücreti, sigortalar, ipotek ücreti dosya masrafı içerisine dâhil edilmiyor. Çünkü, bu masrafları direkt olarak banka almıyor. Ama bu masraf sizden alınırken çeşitli komisyonlar da dâhil edildi ise bu komisyonları da dosya masrafı içerisine dâhil edebilirsiniz. (Örneğin, sizden alınan 600 TL ekspertiz ücretinin 200 TL’si bankanın kasasına girdiyse, bu 200 TL dosya masrafı içerisine dâhil edilebilir.)

Özellikle 2014 Ekim ayından önce, kullanılan ve yukarıda belirtmiş olduğumuz dosya masrafı kapsamına giren giderler için ikametinizin bulunduğu veya işlemin yapıldığı ilçe kaymakamlıklarında yer alan Tüketici Hakem Heyetlerine ilgili bankandan kredi kullanımına ilişkin almış olduğunuz belge (dekont) ile birlikte başvuruda bulunabilirsiniz. Bankadan alınacak olan belge üzerinde alınan masrafların yazması yeterlidir.

İlçe hakem heyetine bankadan almış olduğunuz belge ile başvuruda bulunurken bir dilekçe dolduruyorsunuz ve hakem heyeti 1 – 6 ay arasında size olumlu veya olumsuz olarak bir sonuç bildiriyor. Süreci siz de internet veya kaymakamlık üzerinde takip edebiliyorsunuz. (Nasıl takip edebileceğinize ilişkin bilgilendirme başvurusu sırasında size bildiriyor.)

Başvurunuz sonucunda hakem heyeti sizden alınan dosya masrafının iadesi yönünde karar verdiğini varsayalım. Tüketici Hakem Heyetleri tüketicinin korunması kanunu gereğince taraflara kararlarını tebliğ etmek zorundadır. Yani, size ve bankaya alınan kararın sonucu heyet tarafından bildirilmektedir. Bu süreçten sonra, bankaların çoğunluğu hiçbir işlem yapmanıza gerek kalmadan sizi arayarak dosya masrafı iadenizi hesap numaranıza yapmaktadır. Eğer size herhangi bir iade yapılamaz ise banka çağrı merkezi veya şube aracılığı ile bankaya kararı tebliğ edebilirsiniz. Tebliği işleminde sonra banka dosya masrafı iadesi yapacak ya da Tüketici Mahkemesine itirazda bulunacaktır. Ancak şunu da belirtmek gerekir ki eğer mahkemeye başvurulur ve banka haklı görülür ise mahkeme masrafları iade talebinde bulunan tüketiciden alınmaktadır.