Şufa Hakkı Davası Nedir?

şufa hakkı davası nedir

Şufa Hakkı Davası Nedir ya da Önalım Hakkı, paylı mülkiyete konu olan bir mülke ait hakların paydaş tarafından üçüncü kişilere satılması durumunda söz konusu olur. Önalım Hakkı çerçevesinde paylı mülkiyetteki hakların öncelikli olarak diğer paydaşlara devrini gerekli kılar. Bu hakkın öne sürülmesi açısından Şufa Hakkı Davası açılması gerekmektedir. Dava açılmadığı durumda önalım hakkının öne sürülmesi söz konusu olmayacaktır. Bunun yanı sıra yasal önalım hakkının ortaya çıkışı için paydaşın hakkını üçüncü bir kişiye satması gerekir. Paydaşlar arasındaki devir herhangi bir önalım hakkı kullanımına müsaade etmemektedir.

Şufa Hakkı Kullanımı Şartları Nelerdir?

Önalım Hakkı konusunda bir iddia öne sürmek adına belli koşulların yerine gelmiş olması gerekmektedir. Aksi takdirde bu hakkın kullanılması söz konusu olmaz. Bu çerçevede öncelikli şart paylı bir mülkiyetin mevcudiyetidir. Paylı mülkiyete tabi taşınmazlarda şufa hakkı kullanımı söz konusudur. Bu kapsamda taşınmazın arsa mı yoksa daire mi olduğu pek de önemli değildir. Burada vasıftan ziyade paylı mülkiyetin mevcudiyeti önemsenmektedir.

Şufa hakkının kullanılması için ikinci şart paydaşlar tarafından kullanım imkânı tanımasıdır. Bu bağlamda paylı mülkiyete konu bir taşınmaz için üçüncü şahıslar Şufa Hakkı öne süremez. Benzer şekilde 2 paydaş arasındaki alışverişe 3. paydaş da Şufa Hakkı için başvuramamaktadır. Şufa Hakkı ile alakalı olarak üçüncü ve son şart ise henüz taksim edilmemiş taşınmazlara yönelik bir uygulama olduğudur. Yani taksim edilmemiş paylı mülkiyeti olan taşınmazlar bu kapsamda değerlendirilmektedir.

Şufa Hakkının Kullanılması ve Şufa Hakkı Davası

Şufa Hakkı kullanımı için dava açılması zorunluluğu vardır. Bu nedenle de yukarıdaki koşullar ışığında paydaşlardan biri Şufa Davası açabilmektedir. Asliye Hukuk Mahkemesi’ne açılan bu davanın taşınmazın bulunduğu yerdeki mahkeme bakmaktadır. Şufa Hakkı için başvuru yapmak isteyen paydaşların kanunda belirtilen 2 çeşit süreyi dikkate alarak hareket etmelerini zorunlu kılar. Bu kapsamda süre aşağıdaki şekillerde ele alınmaktadır.

  • Şufa Hakkına sahip paydaşlara satışın noter aracılığı ile bildirilmesi durumunda Şufa Davası açmak için süre satışın bildirilmesinden sonra 3 aydır.
  • Şufa Hakkına sahip paydaşlara satışın noter aracılığıyla bildirilmediği hallerde hak iddia etme süreci her halde 2 yıl olarak kabul edilmektedir.

Yukarıda bahsi geçen süreler hak düşürücü sürelerdir. Bu nedenle de sürenin geçmesi halinde Şufa Hakkı iddiasında bulunmak imkansızdır.

Önalım Hakkından Feragat Etmek Mümkün mü?

Şufa Hakkı, özel hukuk ilişkileri kapsamında ele alınmaktadır. Bu nedenle de hak sahibi olan paydaşlara haklarından feragat etme şansı tanınmaktadır. Somut bir satışın olmadığı hallerde tapu kütüğüne şerh verilmesi yoluyla önalım hakkından feragat edilmesi söz konusu olmaktadır. Somut satışlarda ise adi yazılı bir sözleşmenin yapılması yeterli olmaktadır.

Sözleşmeden Kaynaklanan Şufa Hakkı Nedir?

Sözleşmeden Kaynaklanan Şufa Hakkı tapu kütüğüne şerh verilmesi kapsamında tercih edilen bir yöntemdir. Bu bağlamda taşınmazın paydaşlar dışındaki bir kimseye satışı olması halinde sözleşme ile Şufa Hakkı elde eden taraf bu hakkını kullanabilmektedir. Ancak şunu da belirtmek gerekir ki sözleşmeden doğan şufa hakkı için süre her halükârda 10 yıldır. Tapu kütüğüne şerh verilmesinden itibaren 10 yıl içinde kullanılmayan hak düşer. Bu nedenle de Şufa Hakkı kullanmak isteyen ve bu hakkı bir sözleşmeye dayandıran taraflar için 10 yıllık sürenin dikkate alınması elzemdir.

 

Diğer yazılarımıza da göz atabilirsiniz;