Manevi tazminat, şahsiyet hakkına hukuka aykırı tecavüzden doğan acı elem ve ızdırabın telafisi amacıyla hükmedilen tazminattır. Tecavüz sebebiyle duyulan acı elem ve ızdırap manevi zarar olarak ifade ediliR.
Şeye gelen zararlardan dolayı kural olarak manevi zararın tazminine hükmedilmez,ancak istisnai durumlarda dolaylı olarak kişilik haklarının ihlali sözkonusu olduğunda manevi tazminata hükmedilir. Manevi tazminatta ekonomik değil psikolojik onarım amaçlanır.
Manevi zararın tazmini için öncelikle sorumluluk sebeplerinden birinin gerçekleşmesi gerekir. Bu kusur sorumluluğu olabileceği gibi bir kusursuz sorumluluk halide olabilir. Hangi sorumluluk sözkonusu ise onun şartları gerçekleşmiş olmalıdır. Manevi tazminat için ayrıca özel bir kusur şartı aranmamaktadır.
Manevi tazminat davası maddi tazminat davası ile birlikte açılabileceği gibi ayrı da açılabilir. Yani maddi zarar sözkonusu olmadan vücut bütünlüğünün ihlali veya adam ölmesi halinde sadece manevi zarara uğramış olmak mümkündür. Peki manevi tazminatın miktarı nasıl belirlenmektedir? Aşağıda bu hususla alakalı Yargıtay Kararını sunuyoruz. Kocaeli ağırı ceza avukatı, Kocaeli ceza avukatı konularında ve maddi-manevi tazminat talepleriniz için yardımcı olmaktan mutluluk duyarız. AV.RAHMİ ERTÜRK

T.C.

YARGITAY

3. HUKUK DAİRESİ

E. 2010/13352

K. 2010/15574

T. 30.9.2010

 

• KİŞİLİK HAKLARINA SALDIRI NEDENİYLE MANEVİ TAZMİNAT TALEBİ ( Manevi Tazminatın Ceza Olmadığı ve Malvarlığı Hukukuna İlişkin Bir Zararın Karşılanmasının Amaç Edinilmediği – Sınırının Amacına Göre Belirlenmesi Gerektiği )

• MANEVİ TAZMİNATIN MİKTARININ BELİRLENMESİ ( Manevi Tazminatın Ceza Olmadığı ve Malvarlığı Hukukuna İlişkin Bir Zararın Karşılanmasının Amaç Edinilmediği – Sınırının Amacına Göre Belirleneceği )

• TAZMİNATTA SINIR ( Manevi Tazminat – Mevcut Halde Elde Edilmek İstenilen Tatmin Duygusunun Etkisine Ulaşmak İçin Gerekli Olan Kadar Hükmedilmesi Gerektiği )

818/m.49

ÖZET : Dava, kişilik hakkına saldırı nedeniyle manevi tazminat istemine ilişkindir. Manevi tazminat nedeniyle hükmedilecek para zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi malvarlığı hukukuna ilişkin bir zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır.

DAVA : Dava dilekçesinde 5.000 TL manevi tazminatın faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü cihetine gidilmiş, hüküm taraflarca temyiz edilmiştir.

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

KARAR : Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davacının tüm temyiz itirazları ile davalının sair temyiz itirazları yerinde değildir.

Dava, kişilik hakkına saldırı nedeniyle manevi tazminat istemine ilişkindir.

Kişilik hakları hukuka aykırı olarak saldırıya uğrayan kimse manevi tazminata hükmedilmesini isteyebilir. Hakim manevi tazminatın miktarını tayin ederken saldırı teşkil eden eylem ve olayın özelliği yanında tarafların kusur oranını, sıfatını, işgal ettikleri makamı ve diğer sosyal ve ekonomik durumlarını da dikkate almalıdır. Miktarın belirlenmesinde her olaya göre değişebilecek özel hal ve şartların bulunacağı da gözetilerek takdir hakkını etkileyecek nedenleri karar yerinde objektif olarak göstermelidir. Çünkü kanunun takdir hakkı verdiği hususlarda hakimin hukuka ve hakkaniyete göre hüküm vereceği Türk Medeni Kanunu’nun 4. maddesinde belirtilmiştir. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi malvarlığı hukukuna ilişkin bir zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır.

Davaya konu olan olayda; olay tarihi, oluş biçimi, özellikleri, ekonomik olgular ve yukarıdaki ilkeler gözetildiğinde mahkemece takdir olunan 1500 TL. manevi tazminat miktarı fazladır. Ne varki bu yanılgının giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden; HUMK’nun 438.maddesi uyarınca manevi tazminat miktarı 500 TL. olacak biçimde kararın düzeltilerek onanması uygun bulunmuştur.

SONUÇ : Bu itibarla mahkeme kararının gerekçesinde ve hüküm fıkrasının ikinci satırında yazılı bulunan “…1500…” rakamının silinerek yerine “…500…” rakamının yazılmasına, kararın düzeltilmesine ve düzeltilmiş bu şekli ile ONANMASINA, 7.40 TL bakiye temyiz harcının temyiz eden davalıya yükletilmesine, 71.95 TL fazla alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalıya yükletilmesine, 30.09.2010 günü oybirliğiyle karar verildi.